Nhà văn nữ viết bằng những gì trung thực nhất trong con người của mình

• 08:47 28/10/2022

(Phỏng vấn Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam)

* PV: Thưa ông, ông có thể cho biết, với buổi tọa đàm “Nhà văn nữ, sống, viết & hy vọng”, mục đích hướng đến là gì?

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều phát biểu tại cuộc tọa đàm

- Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: Lý do gợi mở và mục đích chính của tọa đàm chính là để tìm câu trả lời “Nhà văn nữ, sống và hy vọng” đang đặt ra lúc này, đặc biệt là với những người phụ nữ. Chúng ta đã đi qua một năm với những thách thức và sự mất mát từ đại dịch Covid 19. Và cuộc sống thay đổi rất nhiều, chúng ta nhìn thấy nhiều hơn những thách thức, những đe dọa từ thiên nhiên cũng như đời sống của con người. Các nhà văn nữ đứng trước những thách thức rất lớn, họ phải sống trong một thời đại có quá nhiều biến động, có những giá trị đang bị de dọa, và họ phải viết cùng lúc hai cuốn sách. Cuốn sách cuộc đời là họ phải sống với gia đình, bạn bè, xã hội và cuốn sách thứ hai là trang giấy. Cả hai đều phải sống và ở đó không có gì hơn chính là những người phụ nữ luôn mang đến niềm hy vọng cho thế giới này. Chúng ta trải qua những cuộc chiến tranh, chúng ta trải qua rất nhiều khó khăn trong cuộc sống thì người phụ nữ luôn là những người mang lại tình yêu, niềm hy vọng. Sự nhẫn nại của họ và cả những sự hy sinh của họ, sự im lặng, sự nỗi lực của luôn là tấm gương. Và tại cuộc tọa đàm hôm nay, mặc dù chỉ là một cuộc tọa đàm nhỏ, nhưng những bản tham luận được các nhà văn nữ gửi đến chúng ta hôm nay, sẽ phần nào đánh giá được cuộc sống họ, văn chương và những đóng góp của họ trong cuộc sống thường nhật như một con người bình thường và trong trang viết của họ.

* Theo đánh giá của ông thì sau covid 19, chúng ta trở lại cuộc sống bình thường, văn thơ nữ gần đây đề cập đến những vấn đề gì

- Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: Khi trải qua thách thức, mất mát, người phụ nữ là người nhạy cảm nhất. Sự nhạy cảm thể hiện trong trang viết của họ, trong thơ ca, tiểu thuyết, truyện ngắn và trong cả các bài viết mà họ đăng tải trên các phương tiện truyền thông. Tất cả đều toát lên những thông điệp, hãy bảo vệ những giá trị con người tốt đẹp nhất. Trong đó, khởi đầu giá trị bền vững ấy là gia đình, xã hội và sự gắn kết giữa những con người. Phụ nữ với những hoạt động của mình giống như một chất keo hàn gắn những rạn nứt nào đó trong gia đình, trong đời sống xã hội, trong công sở, trong một cộng đồng. Họ cũng chính là người tiên phong trong vấn đề hòa giải. Sự đồng điệu giữa tầm hồn và lòng nhân ái đã cho họ sự bao dung, giúp họ chia sẻ và dâng hiến. Không chỉ bây giờ mà trong lịch sử, toàn bộ phụ nữ đều như vậy. Chúng ta đã trải qua và chứng kiến những mất mát sau đại dịch, những đổ vỡ về đức hạnh, về tội phạm vị thanh niên… và các nhà văn nữ của chúng ta đã nhận thấy tình thương yêu, chia sẻ, vị tha, sự đang hiến lúc này là cần thiết hơn bao giờ hết trong bất kỳ một cộng đồng nào. Họ quan tâm đến điều đó, thể hiện điều đó qua từng trang viết và theo cách riêng của mình.

* Vậy ông đánh giá thế nào về sáng tác của các nhà văn nữ nói chung và văn thơ nữ nói riêng trong dòng chảy văn học nghệ thuật hiện nay?

- Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: Văn chương nghệ thuật hiện nay đã được mở ra tính đa dạng và hết sức phong phú, các nhà văn đã đề cập rất nhiều các lĩnh vực trong đời sống. Văn chương nữ cũng vậy. Nếu nhìn lại, từ trước đến nay, tất cả những giải thưởng Văn, Thơ được tổ chức qua rất nhiều giai đoạn, thì các nhà văn nữ luôn thể hiện sự nổi trội, đạt giải cao. Giải thưởng của báo Văn nghệ cũng vậy, chúng ta có: Nguyễn Thị Anh Thư, Y Ban, Vi Thùy Linh, Thu Huệ… Hay giải thưởng của Tạp chí nhà văn & tác phẩm gần đây có Nguyễn Thị Hải Yến v.v. Những sáng tác của các nhà văn nữ cho thấy, họ bước vào đời sống nhanh nhạy hơn. Họ chạm vào những vấn đề tâm hồn đẹp đẽ, rung động nhanh hơn. Có thể có những người đàn ông, những nhà văn nam giới đi vào những điều to tát thì phụ nữ lại đi vào những điều bình dị, nhưng chính những điều bình dị ấy lại đem đến những điều to lớn cho văn chương. Ngay cả trong thơ ca cũng như văn xuôi cũng vậy, nhà văn nữ luôn mang đến những vẻ đẹp, những mới mẻ bởi ngay từ lúc bắt đầu viết họ đã chọn viết bằng những gì trung thực nhất trong con người của mình.

* Trân trọng cảm ơn ông!

Nguồn Văn nghệ số 44/2022

PV