Một hồn thơ giàu suy tư và trực cảm

Thứ năm - 01/12/2022 18:59
Một hồn thơ giàu suy tư và trực cảm

Thiên Sơn

 

      Nguyễn Đắc Lập là một người giản dị. Ông có một cuộc đời từng trải, làm nhiều nghề, qua nhiều vùng đất. Nhưng dù làm gì và ở đâu Nguyễn Đắc Lập cũng luôn mang trong lòng ngọn lửa đam mê mãnh liệt đối với  thơ. Và chính niềm đam mê lạ lùng ấy đã thôi thúc ông cầm bút để rồi trở thành một nhà thơ với nhiều tâm sự sâu lắng và cảm động, gợi tâm tư sâu kín của con người.

  Thơ Nguyễn Đắc Lập giản dị như chính con người ông.Chúng ta không tìm thấy ở Nguyễn Đắc Lập những câu thơ mỹ miều, những sự trau truốt cầu kỳ về ngôn ngữ. Trong mỗi bài thơ, thường Nguyễn Đắc Lập

nhanh chóng đưa người đọc đến chỗ bừng lóe nhất của cảm xúc và ý tưởng, tạo  rung động trực tiếp và để lại ấn tượng qua những câu thơ trực cảm.  Cái đáng quí trong  thơ Nguyễn Dắc Lập là cách nhìn sâu sắc và nhân văn về cuộc sống, qua sự phát hiện tinh tế và đầy đau đớn về hiện thực mà đánh thức những  cảm xúc sâu thẳm của tâm tư con người.

   Qua Tuyển thơ này, người đọc gặp những câu thơ đầy chiêm nghiệm, nhiều khi đau đớn, chắt ra từ sự ngẫm suy sâu sắc về thân phận con  người, về những bi kịch của xã hội hiện đại. Không ít những câu thơ của ông là những lời gan ruột khiến ta phải ngỡ ngàng, phải day dứt về chính cuộc đời đầy nghịch lý và bất trắc.
 “ Gần hết cuộc đời
Tôi lại nhìn đời ngơ ngác
Tôi sinh ra không biết hát
Không có niềm vui
Cuộc đời dạy tôi
Phải biết cười khi gặp điều đau khổ
Phải tìm niềm vui khi hạnh phúc không còn “
                                                   ( Hạnh phúc”
  Đằng sau những câu thơ thấm đẫm nỗi buồn là tình yêu cháy bỏng với cuộc sống, là khát vọng không thể dập tắt của một con người đã trải qua mọi gian nan trên con đường tìm hạnh phúc, chinh phục và xây dựng cuộc sống.
    Điều đáng nói là Nguyễn Đắc Lập không chìm đắm vào nỗi đau riêng. Ngòi bút của ông hướng đến những cảnh ngộ xung quanh với sự cảm thương, sẻ chia chân thành
“ Bạn tôi con chết
Cô em lỡ chồng
Còn ai chồng vợ
Nghĩa tình như không …”
                        ( Quán nghèo bia hơi )
 
  Thơ Nguyễn Đắc Lập dể lại ấn tượng trong lòng người đọc bỏi ý nghĩa nhân văn như một nội dung xuyên suốt và thấm đẫm trong nhiều bài thơ.
   Càng về sau thơ ông càng nhiều ngẫm suy. Trong bài Thành phố  ông dựng lên cả một bức tranh phúc tạp, đa chiều và có phần hỗn mang về cuộc sống hiện tại. Từ đó, với chất ngất suy tư, ông đặt ra những câu hỏi day dứt :
“ Ôi! Thành phố
Sao chẳng trả lời cho ta câu hỏi
Người đi về đâu ?
Và tình yêu ta ngụ ở nơi nào?”
                                           ( Thành phố )
 
  Những vấn đề lớn nhất của xã hội hiện đại là sự đánh mất tình người , là sự lầm lạc của con người trong cõi nhân sinh đã được Nguyễn Đắc Lập đề cập như một chủ đề chính trong nhiều bài thơ của ông. Ngòi bút Nguyễn Đắc Lập mạnh ở mặt thế sự. Cái hay của thơ ông là ở chỗ nói chuyện đời  bằng cảm thức, suy tư bằng chính trái tim đa cảm. Ông luôn hướng ngòi bút đến sự súc tích và đi vào những yếu tố căn bản của cuộc sống, có sức mạnh gợi thức tâm tư con người. Đây là một dự cảm của ông như những giọt máu nhỏ ra từ trái tim đầy đau đớn :
 
“ Đến một lúc không còn gia phả
Họ hàng chẳng biết mặt nhau
Anh em thành nước lã ‘
                                       ( Thành phố)
   Càng ngày, Nguyễn Đắc Lập càng chú ý đến việc lập tứ. Không ít bài thơ của ông có tứ thơ riêng độc đáo như : Ngõ nhỏ, Bên hồ, Quán nghèo bia hơi, Thành phố, Hoàng hôn, Đỉnh …Mỗi bài thơ như vậy là một thế giới nghệ thuật có hình tượng và thủ pháp nghệ thuật riêng . Không ít lần, Nguyễn Đắc lập đã khiến người đọc bất ngờ vì những tứ thơ sinh động như mở ra cánh của cho sự suy tư .
Tôi muốn nhắc đến bài Ngõ nhỏ như một ví dụ
“ Một ngõ nhỏ ven đường
Một ánh mắt bất ngờ gặp gỡ
Có thể là lối rẽ cuộc dời
Khi ta còn trẻ
Ngõ nhỏ có thể ra
Đường đời không trở lại “
  Từ quan sát về những trường hợp cụ thể, qua những câu thơ tự do và lối ẩn dụ phóng túng nhà thơ đã đi đến suy tư , chiêm nghiệm về triết lý lẽ đời . Đây cũng là một trường hợp khá tiêu biểu trong tư duy thơ của  Nguyễn Đắc Lập.

     Đã nhiều năm nay trên thi đàn nổi  lên những nhà thơ chỉ chạy vào sự cầu kỳ rắc rối của câu chữ mà xa lạ với cuộc sống đầy đau đớn đang diễn ra ngoài kia.Thơ Việt đang đánh mất độc giả và xa lạ với con người và người làm thơ ít đồng hành với những kiếp người lao khổ ,ít quan tâm đến những điều khủng khiếp đang  đe dọa sụ sống hủy hoại nền văn hóa của chúng ta

     Nguyễn Đắc Lập không phải là một nhà thơ thời thượng. Không màu mè, thơ của ông chính là tiếng nói tự nhiên chắt ra từ trái tim đa cảm, từ những dự cảm cay đắng về sự sống từ tình yêu cháy bỏng với con người.

 Hà Nội, 9 -6-2020
  TS                        

 

Nguồn tin: HNV:

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây