PHẠM HỒNG NHẬT
SÔNG HỒNG
Vịn vào sông Hồng xôn xao nắng gió
để thấm vào máu thịt lúc đi xa
đã vịn vào bao nhiêu huyền thoại cổ
thấy Rùa Thần dâng kiếm cả trong mơ
Nước đỏ ngầu, sông cống hiến bến bờ
bao sủi bọt, bao réo gầm từ đấy
Sông Hồng lớn dạy ta khôn bớt dại
dạy vươn mình trong nước lạnh phù sa
Điệp khúc mùa hè, bài hát mùa thu
cứ gieo cấy đắp bồi đầy năm tháng
đâu dễ quên những năm dài lửa đạn
những thân cầu nóng chảy gục lòng sông
Em đang phù du ngược nước sông Hồng
lặn ngụp giữa những câu thơ giữ nước
chìm đắm vào những điều đang viết
xen kẽ bao ký ức xa xăm
Đã biết rồi không thể nói không
khi gặp gỡ sông Hồng từ thuở ấy
trống ngũ liên thúc màn đêm trỗi dậy
những thân nhà hồn vía ốm liêu xiêu
Bay về đâu hỡi những cánh chim
mang sông Hồng theo từng nhịp cánh
luồn lách qua thung sâu se se lạnh
lau phất phơ trắng cả rối bời
Nước bốn mùa dồn ném về xuôi
sông Hồng mở mang bốn phía
con thuyền lẻ khua mái chèo lướt nhẹ
cánh buồm riêng tư như lá thư mời
Bao cô đơn đỗ bến cũ này thôi
rừng vải chín đỏ cả mùa tu hú
báo động lớn ngập tràn nước lũ
bờ không yên lại tìm đến đắp bồi
Em ở tít tắp xa gồng gánh đến tìm tôi
tôi đã sẵn sông Hồng từ đời trước…
Vịn vào sông Hồng, vịn bờ vai quen thuộc
như vịn vào huyền thoại cổ
Sông Mơ.
Sông Hồng, mùa vải chín 2009
PHAN RANG NHƯ TÔI BIẾT
Phan Rang!
gió nóng cõng theo những mảng nắng đổi màu
trườn qua sa mạc núi
trườn qua cung cầu vồng bảy sắc
biển lấp lóa lăn tăn đuổi bắt
những cành non tơ già nua trước tuổi
quanh quẩn hoang mang rừng
loang loáng đàn chim lạ…
Cát trượt dài theo hơi mát hàng cây
mảng xanh thiên nhiên còn sót lại
trong cọc cằn của đất đai tê dại
bừng bừng dàn nho chín ngập đầu
đang trào dâng mật ngọt
lung linh Tháp Chàm
Phan Rang muôn năm!
Lẫn vào miền ký ức thời gian
tầng mây cao gần xích đạo đa chiều
con tàu quen tiếng
lốc vào mùa, bụi hoàng hôn ập đến
cỏ táp dần gối vụ lụi tàn khô.
Chẳng có cảm hứng gì
hiếm muộn nửa cơn mưa
nước chưa đủ mặt trời thiêu cháy
rằng rặc đá, suối lá khô tận đáy
bướm lạc vào không đủ sức vươn xa…
Phan Rang giữa trời, sông Dinh chảy ngược
em đã đọc…
tôi thèm thuồng nguồn nước mạch
thèm thuồng khám phá
những nụ hôn buồn, trắng đàn cừu chăn thả
chấp chới cánh diều đổ bóng xuống sườn non.
Lục tìm những khát vọng lớn hơn
nương rẫy đang chờ, đỏ mùa cày cuốc
những cây dừa lửa
đôi mắt tròn đen long lanh của người Chàm cổ
đôi tay thiên thần gạt mặt trời
xốn xang điệu múa
khăn rằn nâu nhuộm màu đất cũ
mùa niềm vui, mùa thổ cẩm được mùa.
Phan Rang giữa trời
Sông Dinh chầm chậm
tôi khát khô, tình yêu em cháy bỏng
như chùm nho tươi, như điện gió cuối trời
cùng đôi tay dịu dàng gạt mặt trời
người vũ nữ múa tặng tôi…
Phan Rang, 6 - 2016
GẶP CHIỀU Ở NGÃ BA SÔNG
Gặp chiều ở ngã ba sông
chân co chân duỗi mệt không muốn về
dãy cau, khóm chuối, hàng tre
bủa vây mục rỗng con đê lở bồi
Gặp chiều ở ngã ba tôi
thưa vắng khoảng trống, kiếp người dở dang
đời người một nắng hai sương
một hoàng hôn héo một thương nhớ dài
Nơi em chiều vắng đang gầy
hàng cây rũ nắng thân đầy đọa thân
ngồi buồn vun vén ngày xuân
một người để lại vạn lần mơ hoa
Gặp chiều giờ ngọ giữa trưa
lấm lem như kẻ cày bừa đổi công
dở người cõng gió đi vòng
đêm đen nhào lộn chiều cong cả chiều.
SÔNG THƯƠNG NGÀY EM ĐI
Đứt gánh giữa đường…thiên thu cách biệt
tê buốt cuối đông hóa đá con thuyền
buồm uể oải gặp gió mùa đi bộ
hoa cỏ may độc thoại bến sông Thương
Bảng lảng hoàng hôn, hoang vu thảng thốt
trái đất quay trong tâm trạng rối bời
nước cắt ruột chia hai dòng thương lắm
lặng lẽ cô đơn, lặng lẽ chơi vơi
Trăng khuyết đầu hôm, ánh sáng nền trời
sương tháng chạp thấm sâu vào da thịt
ngọt bùi ư? Ở đây buồn muốn chết
một dòng sông hoang dại sắp tràn về…
ÔNG ĐÁ MÀI
Tiếng
tiếng dao kéo chạm vào nhau
choe chóe…
Một chiếc mũ cối, một hòn đá mài
gia tài có thế
đi suốt cả ngày
Đi cùn cả lối, đi cùn cả đường
về thì sáng quắc dao sắc đường trơn
Một hòn đá mài, một chai nước cũ
trẻ con biết thế
gọi Ông đá mài.
Ông mài thật sắc
ông gõ thật kêu
dao gỉ bao nhiêu
kéo han, kéo hỏng
đưa ông mài cho
cắt gì cũng thẳng.
Đêm mưa, ngày nắng
túi đầy túi vơi
ông ra hàng quán
thở chẳng ra hơi.
Đi cùn cả đất
ở dưới gầm trời
về thì sáng quắc
dao sắc đường trơn…
Hòa Bình, 10 – 2009
THIÊN HẠ ĐỆ NHẤT HÙNG QUAN (*)
Đúng là thiên hạ không có được
những lưỡi chém sắc, lạnh sống lưng
đúng là thiên hạ không mơ tới
Vạn Lý Trường Thành - vạn máu xương.
Hơn hai nghìn năm rồi
lừng lững ngoằn ngoèo Trường Thành đá
bao nhiêu nghìn cây số
bấy trăm nghìn xác phơi.
Thứ nhất hùng quan
tội ác lên đỉnh cao chót vót
làm trùng trùng tường chắn phía bắc.
Thứ nhất hùng quan
chiều dài, chiều rộng lòng tham của Tần Thủy Hoàng
chiều dài, chiều rộng kho vàng
của Thập Đế, Ngũ Đế, Tam Đế, Nhị Đế…
Nghìn nghìn mỹ nữ
trăm vạn nghìn nỗi oan
u ám đến tận cùng treo đỉnh núi
mây trắng lang thang không bến đỗ quay về.
Thiên hạ đệ nhất hùng quan
kinh hãi đến bây giờ
sức dân như nước
như gió thổi
âm âm hơn hai mươi thế kỷ
hóa đá những oan hồn.
Ta leo lên đây
mênh mông nỗi buồn
rờn rợn bàn chân
gờn gợn đá
tay nhớp nháp
bám vào sương chiều bâng quơ.
Ta leo lên tận cùng của Vạn Lý Trường Thành
không phải để làm thơ
không tham quan
không khen ngợi.
Ta leo lên tận cùng của Vạn Lý Trường Thành
cung kính chắp tay vái lạy
thành quả của muôn dân.
Kính cẩn
cảm thương những oan hồn
chịu buốt giá hơn hai mươi thế kỷ
không chăn đắp
không cơm ăn
không được nghỉ…
Hỡi ôi! Đệ nhất hùng quan!
Man rợ đến bây giờ.
(*) Chữ ghi ở Cổng lầu Vạn Lý Trường Thành
Vạn Lý Trường Thành, tháng 6 năm 2011
MÚA Ô BẰNG CHÂN Ở
QUẢNG TRƯỜNG THIÊN AN MÔN
Không muốn nhìn khác biệt đến dường kia
giữa Quảng Trường, chân múa ô như xiếc
lại ô nữa…tiếp thêm năm, bảy chiếc
cứ quay tròn nhào lộn xuống, lên…
Vai em tỳ tấm thảm đỏ không tên
lưng gập xuống, giơ chân ngang tầm ghế
bụng thít lại…em ơi em có thể
vỡ xương vai hay buốt lạnh sống lưng.
Tài giỏi đến đâu cũng chẳng dám mong
những bó hoa mừng và vỗ tay như sấm
để nhận về những ngày dài ê ẩm
và đường đi lỡ nhịp giữa dòng đời.
Chín rồi mười, ô này xuống, ô kia lên
lại vỗ tay, rừng hoa Quảng Trường huyên náo
nào ai hiểu vũng nước kia, dưới áo
nhơn nhớt mồ hôi hay máu chảy ra?
Một chiếc ô thôi có lúc đã là thừa
mười ô múa trên chân…
gánh đời sao nặng thế!
ô vẫn quay tròn
Em ơi em có thể
Gãy sống lưng…
lỡ nhịp với mọi người.
Bắc Kinh, 6 – 2011